Plakat przedstawiający siłacza na niebieskim tle

Pisz tak, aby być zrozumiałym. Zmagania z trudnym językiem

Prostota i zdrowy rozsądek to zasady które są powszechnie pożądane. Odnosi się to również do języka, którym się posługujemy w mowie i piśmie. Im więcej słów wspólnych występujących u nadawcy wypowiedzi i jego odbiorcy, tym większa szansa na zdrową relację i osiągnięcie satysfakcjonującego dla obu stron celu.

Pisane przez nas artykuły powinny być pasem transmisyjnym pomiędzy urzędnikiem a klientem lub po prostu mieszkańcem województwa. Tekst powinien być tworzony tak, aby nasz odbiorca mógł zrozumieć go po pierwszym przeczytaniu. Im więcej wiedzy dostarczymy naszym czytelnikom, tym współpraca staje się bardziej owocna, a relacja bardziej satysfakcjonująca. Znikają bariery, a czytelnik, który może stać w przyszłości „klientem” funduszy europejskich będzie bardziej skłonny zaryzykować i wyjść ze swojej strefy komfortu. A co za tym idzie – skorzystać z proponowanych projektów. Dla bardziej obrazowego porównania przytoczę 21 złotych zasad prostego i komunikatywnego języka, który jest naszym językiem „wrodzonym”.

  1. Myśl o odbiorcy, przyjmij jego perspektywę.

  2. Pisz do ludzi, często używaj form osobowych. Do odbiorcy zwracaj się bezpośrednio i pisz o swojej instytucji „my”.

  3. Na początku napisz o tym, co najważniejsze.

  4. Ułóż wypowiedź w logicznym porządku.

  5. Używaj nagłówków, które uporządkują strukturę tekstu i pozwolą odbiorcy szybko zorientować się, w której jest sekcji i czego ona dotyczy.

  6. Stosuj listy (wyliczenia) i twórz tabele.

  7. Twórz krótkie zdania – do 15-20 wyrazów.

  8. Unikaj wielosłowia. Nie pisz o pisaniu. Pisz zwięźle, rzeczowo i na temat.

  9. Stosuj naturalny szyk zdania. W języku w polskim jest to rzeczownik, a dopiero potem czasownik. Unikaj wtrąceń.

  10. Zadbaj o to, by w tekście było więcej czasowników niż rzeczowników. Czasowniki ożywiają przekaz, nadają kierunek działaniom i pokazują, kto za nimi stoi.

  11. Unikaj strony biernej. Unikaj konstrukcji typu: być lub zostać + imiesłowów przymiotnikowy.

  12. Unikaj imiesłowów, które kończą się na –ąc lub –ący, -ąca, -ące.

  13. Unikaj rzeczowników odczasownikowych. To te, które kończą się na –anie, -enie, -cie. Łączą się z nimi zwroty: w razie (…), z powodu (…), na skutek (…), w celu (…), dlatego staraj się ich nie używać.

  14. Unikaj nieosobowych form czasownika. To te, które kończą się na –no, -to.

  15. Używaj języka z rozwagą. Wybieraj krótsze i prostsze słowa, nie te rozbudowane, wielosylabowe, obcobrzmiące.

  16. Używaj słów dobrze znanych, które brzmią swojsko. Unikaj przesady, patosu i podniosłego stylu.

  17. Wybieraj słowa o konkretnym znaczeniu, nie rzeczowniki abstrakcyjne.

  18. Unikaj żargonu prawnego, technicznego, specjalistycznego słownictwa. Jeśli wprowadzasz trudne terminy, wyjaśnij je.

  19. Staraj się napisać własnymi słowami np. o tym, dlaczego, na jakiej podstawie działasz, co z tych działań wynika dla odbiorcy komunikatu itp., tak aby zrozumiał twój przekaz, i aby ten przekaz był dla odbiorcy użyteczny.

  20. Podstawę prawną dla podejmowanych działań podaj niżej, najlepiej na końcu tekstu.

  21. Używaj poprawnej polszczyzny

Analizowany przeze mnie test powstał na bazie niezbędnych i rzeczowych informacji dostarczonych przez inne oddziały w naszym urzędzie i na podstawie uczestnictwa w wydarzeniu. Znajduje się pod linkiem:https://funduszeueswietokrzyskie.pl/aktualnosci/przyznano-nagrody-za-najlepsze-wynalazki

Nagrodziliśmy najlepsze wynalazki

W tytule zastosowaliśmy zasady: nr 2, 14, 9 i 10. To myśmy nagrodzili jako instytucja. Uniknęliśmy częstych sformułowań kończących się na: – no, - to. Np. nagrodzono. Proste zdanie z podmiotem domyślnym ( my) na początku. Czasownik ożywia przekaz.

Czy można wymyślić maseczkę chirurgiczną, która w 100% zabezpiecza przed wirusami i bakteriami, stabilizator, który rośnie wraz z dzieckiem i „naśladuje” fizjologię kręgosłupa, obniżyć temperaturę produkcji mieszanki asfaltowej ze 180 stopni Celsjusza do 100? Świętokrzyscy wynalazcy i firmy po raz kolejny udowadniają, że tak. Wczoraj otrzymali nagrody w XV edycji konkursu Świętokrzyski Racjonalizator.

Lead ( część wytłuszczona czcionką) zachęca do czytania, ponieważ zastosowaliśmy zasadę wyliczonych pytań (6). Naszym wyróżnikiem ( key message, czyli głównym celem informacji ) jest pokazanie, że mamy zdolnych wynalazców i potrafimy ich docenić. My mamy takie patenty, których nikt inny nie ma! Piszemy zwięźle (8) dynamizując tekst czasownikami (10). Uniknęliśmy formuły strony biernej (11), która jest często stosowana, a brzmi: zostali nagrodzeni. Opisując wynalazki uniknęliśmy patosu w stylu: nagrodzono najlepszych wynalazców. Wymienione wynalazki nie potrzebowały już zbędnej reklamy.

W rozwinięciu tekstu na wstępie podałam w liczbach poszczególne nagrody, bo bardzo często w otrzymywanych tekstach informacje są podawane bez elementów syntezy. Dopiero po wypisaniu, kiedy i gdzie wydarzenie miało miejsce oraz kto wręczał nagrody, wyliczyłam nagrodzonych szczegółowo z rozdziałem na poszczególne kategorie. Tytuły prac zostały pogrubione, aby tekst się nie zlewał. Są ta też wyróżniki. Wypowiedź została ujęta w osobnym bloku i wyróżniona poprzez pogrubienie nazwiska osoby, która jej udzieliła.

Dwie nagrody główne, 4 wyróżnienia oraz 2 nagrody za zgłoszone wynalazki wręczyli wczoraj w imieniu marszałka województwa świętokrzyskiego w hotelu La Mar w Kielcach dyrektorzy Departamentu Inwestycji i Rozwoju: Jacek Sułek i jego zastępca Anna Kucharczyk.

- Komisja konkursowa przyznała nagrody instytucjom i podmiotom z terenu województwa świętokrzyskiego, które w szczególny sposób zasłużyły się dla rozwoju bazy innowacyjnej. Osobom, które swoją działalnością promują innowacje, ale także wynalazcom i firmom, tworzącym produkty, które służą rozwojowi świętokrzyskiej gospodarki. Ich sukcesy to dowód, że nasze przedsiębiorstwa potrafią rozwijać swój potencjał –podsumował wyniki konkursu dyrektor Jacek Sułek.

Nagrody za zgłoszone wynalazki trafiły na rzecz zespołu twórców:

  • dr inż. Krzysztofa Maciejewskiego, prof. dr hab. inż. Marka Iwańskiego, dr hab. inż. Anny Chomicz-Kowalskiej, dr inż. Justyny Stępień, dr inż. Mateusza Iwańskiego, prof. dr hab. inż. Piotra Radziszewskiego i dr inż. Adama Liphardta z Politechniki Świętokrzyskiej w Kielcach, za wynalazek „Mieszanka mineralno-asfaltowa typu beton asfaltowy o ciągłym uziarnieniu do budowy nawierzchni drogowej o podwyższonej trwałości eksploatacyjnej”

  • oraz na rzecz zespołu twórców: Stanisława Szczepaniaka, Remigiusza Szczepaniaka, Elwiry Szczepaniak, Dominiki Szczepaniak, Moniki Szczepaniak, Małgorzaty Szczepaniak z Jednostki Innowacyjno-Wdrożeniowej INWEX sp.z o.o. za wynalazek „Sposób wspomagania instalacji grzewczych w rozprowadzaniu ciepła w pomieszczeniach zamkniętych”.

Wyróżnienia za patenty otrzymali:

  • dr hab. inż. Przemysław Rybiński, prof. Uniwersytetu Jana Kochanowskiego w Kielcach za patent „Wypełnienia profili aluminiowych odporne na działanie wysokich temperatur oraz ognia, wykazujących korzystne działanie akustyczne”

  • dr hab. inż. Przemysław Rybiński, prof. Uniwersytet Jana Kochanowskiego w Kielcach za patent „Mieszanka na niepalny silikonowy kompozyt ceramizujący”

  • dr hab. inż. Paweł Zmarzły z Politechniki Świętokrzyskiej w Kielcach za patent „Łożysko toczne z dynamicznym smarowaniem”

  • oraz dr Stanisław Radoń za patent „Endoproteza stawu biodrowego”.

Nagrody główne za patenty przyznano na rzecz zespołu twórców:

  • dr hab. Piotra Słomkiewicza, dr hab. Beaty Szczepaniak, dr Laury Frydel z Uniwersytetu Jana Kochanowskiego w Kielcach za patent „Sposób wytwarzania adsorbentu haloizytowo-węglowego na bazie prekursora węglowego z celulozy rozpuszczonej w odczynniku Schweizera do adsorpcji ftalanu dibutylu z fazy ciekłej”

  • oraz na rzecz zespołu twórców: dr inż. Marty Grzyb, dr inż. Łukasza Noconia, dr inż. Łukasza Nowakowskiego i dr inż. Piotra Szmidta z Politechniki Świętokrzyskiej w Kielcach za patent „Dysza wylotowa silnika rakietowego”.

Struktura dość długiego tekstu została przedzielona zdjęciami, na których są ludzie. Są widoczne ich uśmiechnięte twarze i ręce, co wzbudza zaufanie czytających i oglądających.



Na końcu znalazł się tekst informujący o zasadach przyznawania wyróżnień, który musiał ulec uproszczeniu, gdyż nie spełniał zasad prostego języka. Rozwinęłam niezrozumiałe dla petentów skróty, skróciłam drugie zdanie w myśl zasady nr 15 i 18, aby unikać specjalistycznego słownictwa i rozbudowanych zdań.

Treść tekstu przed publikacją:

Świętokrzyski Racjonalizator został ustanowiony przez Sejmik Województwa Świętokrzyskiego. Jego celem jest wyszukiwanie szczególnie wartościowych inicjatyw w najważniejszych obszarach aktywności gospodarczej, o dużym znaczeniu dla innowacyjnego rozwoju województwa świętokrzyskiego. W ramach Świętokrzyskiego Racjonalizatora rozpatrywane są rozwiązania, na które Urząd Patentowy RP udzielił ochrony (patentu na wynalazek lub prawa ochronnego na wzór użytkowy) oraz projekty wynalazcze (wynalazki i wzory użytkowe) zgłoszone do ochrony w Urzędzie Patentowym RP, w roku kalendarzowym, poprzedzającym daną edycję konkursu. Zgłoszone rozwiązania podlegają szczegółowej analizie przez komisję konkursową, która w oparciu o ustalone kryteria może przyznawać nagrody pieniężne na rzecz ich twórców.

W tej części znalazły się wszystkie dodatkowe informacje, które bezpośrednio nie dotyczą rozdania nagród.

W drugiej części spotkania odbyło się posiedzenie Świętokrzyskiej Rady Innowacji, podczas którego uczestnicy rozpatrywali zagadnienia związane ze wsparciem Małych i Średnich Przedsiębiorstw, Instytucji otoczenia biznesu i organizacji badawczych w ramach programu regionalnego Fundusze Europejskie dla Świętokrzyskiego. Przedstawili również założenia projektu „Inteligentne Świętokrzyskie – współpraca na rzecz rozwoju regionalnych inteligentnych specjalizacji”, planowanego do realizacji w ramach FEŚ 2021-2027. Ponadto prelegenci zaprezentowali wyniki badania „Identyfikacja łańcuchów wartości w obszarach świętokrzyskich inteligentnych specjalizacji oraz analizę przepływów międzygałęziowych w kontekście rozwoju innowacyjności w regionie świętokrzyskim”.

W spotkaniu wzięli również udział: Tomasz Janusz, z-ca dyrektora Departamentu Inwestycji i Rozwoju Urzędu Marszałkowskiego Województwa Świętokrzyskiego oraz pracownicy 2 oddziałów: Rozwoju Innowacji i Przedsiębiorczości oraz Współpracy Gospodarczej i Projektów Europejskich.

 

Katarzyna Wojsa